Podstawy prawne dotyczące BHP i szkolenia:
Podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie bezpieczeństwa i higieny pracy w Polsce jest Kodeks Pracy (ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r.). Rozdział X tego kodeksu szczegółowo reguluje obowiązki pracodawcy w zakresie BHP.Oprócz Kodeksu Pracy, istotne są również rozporządzenia wykonawcze, w tym m.in.:
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy - to rozporządzenie jest kluczowe dla tematu szkoleń BHP, określa zasady, zakres i częstotliwość szkoleń.
- Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 maja 2019 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z użytkowaniem urządzeń technicznych oraz inne rozporządzenia dotyczące poszczególnych branż i rodzajów prac.
Obowiązki pracodawcy w zakresie szkoleń BHP:
Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w tym:- Organizowanie szkoleń BHP: Pracodawca ma obowiązek przeprowadzać szkolenia wstępne i okresowe w zakresie BHP dla wszystkich pracowników.
- Zapewnienie właściwych warunków szkolenia: Szkolenia muszą być prowadzone przez wykwalifikowanych instruktorów, w odpowiednich warunkach, z wykorzystaniem aktualnej wiedzy i materiałów.
- Udostępnienie materiałów szkoleniowych: Pracownicy powinni mieć dostęp do materiałów szkoleniowych, które pomagają im w przyswojeniu wiedzy.
- Dokumentowanie szkoleń: Przeprowadzone szkolenia muszą być odpowiednio udokumentowane (karty szkoleń i zaświadczenia o odbyciu szkoleń okresowych).
- Nadzór nad przestrzeganiem zasad BHP: Pracodawca powinien monitorować przestrzeganie zasad BHP przez pracowników oraz reagować na nieprawidłowości.
- Zapewnienie instrukcji BHP: Pracownicy muszą być zapoznani z instrukcjami BHP obowiązującymi na ich stanowiskach pracy.
- Szkolenie dla osób kierujących pracownikami: Pracodawca powinien również zapewnić odpowiednie szkolenie z zakresu BHP osobom kierującym pracownikami, jak również sam pracodawca powinien zostać przeszkolony.
Rodzaje szkoleń BHP:
-
Szkolenie wstępne BHP:
- Instruktaż ogólny: Szkolenie dla wszystkich nowo zatrudnionych pracowników, niezależnie od stanowiska, które odbywa się przed dopuszczeniem do pracy. Ma na celu zapoznanie z podstawowymi zasadami BHP obowiązującymi w danej firmie.
- Instruktaż stanowiskowy: Szkolenie specyficzne dla danego stanowiska pracy, które obejmuje szczegółowe informacje o zagrożeniach na danym stanowisku i sposobach ich minimalizacji, a także o zasadach bezpiecznej pracy. Musi być przeprowadzone przed rozpoczęciem pracy na danym stanowisku.
- Osoby podlegające: Każdy nowo zatrudniony pracownik, a także student odbywający praktykę i stażysta.
-
Szkolenia okresowe BHP:
- Częstotliwość: Zależy od rodzaju stanowiska pracy. Dla stanowisk robotniczych – nie rzadziej niż raz na 3 lata, dla stanowisk kierowniczych, administracyjno-biurowych – nie rzadziej niż raz na 5 lat (chyba że praca powoduje szczególne narażenie, wtedy częściej).
- Cel: Aktualizacja wiedzy z zakresu BHP, omówienie nowych zagrożeń i zmian w przepisach.
- Osoby podlegające: Wszyscy pracownicy, którzy muszą regularnie aktualizować swoją wiedzę z zakresu BHP.
- Zakres: Dostosowany do specyfiki danego stanowiska pracy oraz występujących zagrożeń.
Realizacja szkoleń BHP online (e-learning):
Rozporządzenie w sprawie szkolenia BHP dopuszcza możliwość prowadzenia szkoleń okresowych w formie samokształcenia kierowanego (e-learning).- Szkolenia wstępne (instruktaż ogólny i stanowiskowy) nie mogą być prowadzone w całości online. Powinna być przeprowadzona część stacjonarna z instruktorem, szczególnie w zakresie instruktażu stanowiskowego, gdzie chodzi o praktyczną naukę bezpiecznego wykonywania obowiązków.
- Szkolenie okresowe w formie e-learningu musi spełniać określone warunki:
- Odpowiednia platforma: Szkolenie musi być realizowane na platformie e-learningowej, która umożliwia interakcję, dostęp do materiałów szkoleniowych, sprawdzanie wiedzy i dokumentowanie postępów.
- Materiały szkoleniowe: Muszą być aktualne, zrozumiałe i obejmować cały zakres materiału wymagany dla danego stanowiska.
- Sprawdzanie wiedzy: Po zakończeniu szkolenia pracownik powinien przejść test wiedzy, aby zweryfikować poziom przyswojenia materiału.
- Potwierdzenie ukończenia szkolenia: Pracownik powinien otrzymać zaświadczenie lub zaświadczenia o odbyciu szkolenia okresowego w dziedzinie bhp.
- Szkolenia okresowe w formie e-learningu można stosować dla wszystkich grup pracowniczych, z wyjątkiem pracowników wykonujących prace szczególnie niebezpieczne (w takim przypadku może być wymagana forma stacjonarna). Do prac szczególnie niebezpiecznych zalicza się m.in. prace na wysokości, prace w kanałach, prace przy rozbiórkach i prace z materiałami toksycznymi.
Sankcje za brak szkoleń BHP
Nieprzestrzeganie przepisów BHP może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych dla pracodawcy, m.in.:- Grzywna: Inspekcja Pracy może nałożyć na pracodawcę grzywnę za naruszenie przepisów BHP.
- Odpowiedzialność karna: W przypadku poważnego wypadku przy pracy z powodu zaniedbań w zakresie BHP, pracodawca może ponieść odpowiedzialność karną.
- Odpowiedzialność cywilna: Pracodawca może zostać pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej za szkody poniesione przez pracowników na skutek wypadków przy pracy.
- Utrata reputacji: Zaniedbania w zakresie BHP mogą negatywnie wpłynąć na reputację firmy.
Szkolenia BHP są kluczowym elementem systemu bezpieczeństwa w miejscu pracy. Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom odpowiednie szkolenia, zarówno wstępne, jak i okresowe, w sposób zgodny z przepisami prawa. Dbałość o bezpieczeństwo i higienę pracy to nie tylko obowiązek prawny, ale także inwestycja w zdrowie i dobrostan pracowników oraz w pozytywny wizerunek firmy.
Jeśli chcesz zorganizować szkolenie dla swoich pracowników stacjonarnie lub szkolenie BHP online skontaktuj się z naszym biurem.